Câu hỏi: Tôi có mua máy tính xách tay, khi sử dụng lâu lâu có hiện tượng điện giật tê tê, rất khó chịu các bạn tư vấn giải quyết giùm như thế nào nhỉ?
HIỆN TƯỢNG ĐIỆN GIẬT KHI SỬ DỤNG LAPTOP, DESKTOP
- Khi sử dụng máy vi tính để bàn (desktop), hoặc sử dụng máy tính laptop khi cắp bộ sạc adpter vào và sờ tay vào trên máy ở những điểm tiếp xúc kim loại thì có hiện tượng điện giật.
- Hiện tượng điện giật như trên không riêng gì máy vi tính bị giật điện mà hầu hết các thiết bị điện gia dụng trong gia đình đều có thể xảy ra trường hợp rò điện và khi chạm tay vào thiết bị đều có hiện tượng giật điện.
Để giải thích nguyên nhân trên ta cần xem các nguyên nhân gây điện giật và tiêu chuẩn mức độ an toàn cho phép khi sử dụng các thiết bị có hiện tượng giật:
1. Điện giật tác động lên con người khi có dòng điện chạy qua cơ thể. Cảm giác điện giật càng nặng nề khi dòng điện càng lớn:
- Dòng điện qua cơ thể người khi chạm tay vào một vật có điện thế.Do con người có điện trở nên điện thế thấp dưới mức nào đó sẽ không gây ra dòng điện giật nguy hiểm. Các nước khác nhau qui định mức điện áp nguy hiểm khác nhau từ 25V tới 65 V.
- Các trường hợp rò rỉ điện nhẹ tức là trường hợp nguồn điện thế có nội trở cao. Khi đó nếu dùng vôn kế đo sẽ thấy có điện thế đáng kể vì các dụng cụ đo này dùng một dòng điện vô cùng nhỏ để đo lường. Như vậy khi chạm tay vào thì chỗ rò rỉ điện này có điện trở cao sẽ sinh ra dòng điện nhỏ không đủ nguy hiểm.
- Nối đất: nối đất là dùng dây dẫn điện nối các phần vỏ kim loại của MPĐ và thiết bị điện với các cọc tiếp đất. Có thể nối đất tập trung trong trường hợp diện tích mặt bằng bố trí thiết bị nhỏ, hoặc nối đất mạng lưới trong trường hợp ngược lại.
- Dây trung tính: là dây nối giữa điểm nối chung (N) của 3 pha điện của máy phát điện với điểm trung tính của phụ tải. Trên lý thuyết nếu dòng điện tiêu thụ của 3 pha cân bằng thì dây trung tính không có dòng điện. Trên thực tế do không bao giờ có chuyện cân bằng tuyệt đối nên dây trung tính bao giờ có cũng dòng điện chạy qua.
2. Các nguyên nhân gây điện giật khi sử dụng thiết bị:
- Thiết bị không hợp chuẩn: bộ nguồn (PSU) và adapter sản xuất ở thị trường Mỹ, Châu âu, và châu á có tiêu chuẩn khác nhau do (lưới điện hạ thế ở Mỹ, Châu âu là 110V và Châu á 220V) do tiêu chuẩn điện áp nguy hiểm ở các quốc gia khác nhau từ 25V – 65V (rò điện thấy giật nhưng nằm trong giới hạn từ 25V – 65V là cho phép). Do tiêu chuẩn khác nhau nên trong thiết kế mạch nguồn của PSU và Adapter việc bố trí mạch hồi tiếp chống rò điện cũng khác nhau.
- Thiết kế hệ thống điện trong gia đình không đúng tiêu chuẩn: không có tiếp đất, hoặc trong quá trình sử dụng đấu nối dây không đúng dẫn đến rò chạm điện.
- Rò điện do linh kiện và thiết bị không đạt tiêu chuẩn.
- Có trường hợp laptop + phụ kiện adapter hàng chính hãng nhưng khi khách hàng mua về sử dụng thì có hiện tượng điện giật và đòi đổi adapter khác à NV kinh doanh đổi adapter khác (loại hàng linh kiện rời bán lẽ) sau khi đổi và sử dụng thì không còn điện giậtà nguyên nhân là do adapter không hợp chuẩn.
- Có trường hợp khách hàng sử dụng máy ở nhà bị giật, nhưng khi đem tới công ty test thì không bị và công ty cũng đồng ý đổi adapter khác nhưng khi về nhà cũng bị điện giậtà Nguyên nhân do nguồn điện đang sử dụng của khách hàng không ổn định lệch pha) và/hoặc không có đấu nối tiếp đất.
- Việc sử dụng desktop, laptop bị hiện tượng điện giật là hiện tượng bình thường, không nguy hiểm và ảnh hưởng đến sức khỏe. Các chuyên gia của các hãng sản xuất laptop đều khẳng định như vậy, cụ thể như các dòng máy có vỏ bằng kim loại như Sony Vaio, Dell XPS,…
- Bộ phận kỹ thuật khi test cần tìm hiểu để loại trừ xác định đúng nguyên nhân gây điện giật để khắc phục hỗ trợ khách hàng. Tư vấn giải thích và hướng dẫn cho khách hàng các biện pháp khắc phục:
+ Đảo cực phích cắm (khắc phục được hiện tượng lệch dòng)
+ Gắn dây tiếp đất (desktop), laptop sử dụng ổ cắm 3 chấu có tiếp đất.
+ Đối với PSU kiểm tra mạch hồi tiếp và các linh kiện tụ, diot, thay thế các linh kiện bị hỏng, phù tụ,…
HIỆN TƯỢNG ĐIỆN GIẬT KHI SỬ DỤNG LAPTOP, DESKTOP
- Khi sử dụng máy vi tính để bàn (desktop), hoặc sử dụng máy tính laptop khi cắp bộ sạc adpter vào và sờ tay vào trên máy ở những điểm tiếp xúc kim loại thì có hiện tượng điện giật.
- Hiện tượng điện giật như trên không riêng gì máy vi tính bị giật điện mà hầu hết các thiết bị điện gia dụng trong gia đình đều có thể xảy ra trường hợp rò điện và khi chạm tay vào thiết bị đều có hiện tượng giật điện.
Để giải thích nguyên nhân trên ta cần xem các nguyên nhân gây điện giật và tiêu chuẩn mức độ an toàn cho phép khi sử dụng các thiết bị có hiện tượng giật:
1. Điện giật tác động lên con người khi có dòng điện chạy qua cơ thể. Cảm giác điện giật càng nặng nề khi dòng điện càng lớn:
Dòng | Cảm giác |
| 0,6-1,5mA | Bắt đầu thấy ngón tay tê nhẹ |
| 2- 3mA | Ngón tay thấy tê mạnh |
| 3- 7mA | Bắp thịt co lại và rung rung |
| 8 -10mA | Tay thấy đau và co lại nhưng vẫn cố rút tay ra được |
| 20- 25mA | Tay đau và co mạnh, không thể rời khỏi vật có điện |
| 50- 80mA | Cơ quan hô hấp bị tê liệt, tim bị kích thích đập mạnh |
| 90- 100mA | Tim bị tê liệt hoặc ngừng đập. |
- Dòng điện qua cơ thể người khi chạm tay vào một vật có điện thế.Do con người có điện trở nên điện thế thấp dưới mức nào đó sẽ không gây ra dòng điện giật nguy hiểm. Các nước khác nhau qui định mức điện áp nguy hiểm khác nhau từ 25V tới 65 V.
- Các trường hợp rò rỉ điện nhẹ tức là trường hợp nguồn điện thế có nội trở cao. Khi đó nếu dùng vôn kế đo sẽ thấy có điện thế đáng kể vì các dụng cụ đo này dùng một dòng điện vô cùng nhỏ để đo lường. Như vậy khi chạm tay vào thì chỗ rò rỉ điện này có điện trở cao sẽ sinh ra dòng điện nhỏ không đủ nguy hiểm.
- Nối đất: nối đất là dùng dây dẫn điện nối các phần vỏ kim loại của MPĐ và thiết bị điện với các cọc tiếp đất. Có thể nối đất tập trung trong trường hợp diện tích mặt bằng bố trí thiết bị nhỏ, hoặc nối đất mạng lưới trong trường hợp ngược lại.
- Dây trung tính: là dây nối giữa điểm nối chung (N) của 3 pha điện của máy phát điện với điểm trung tính của phụ tải. Trên lý thuyết nếu dòng điện tiêu thụ của 3 pha cân bằng thì dây trung tính không có dòng điện. Trên thực tế do không bao giờ có chuyện cân bằng tuyệt đối nên dây trung tính bao giờ có cũng dòng điện chạy qua.
2. Các nguyên nhân gây điện giật khi sử dụng thiết bị:
- Thiết bị không hợp chuẩn: bộ nguồn (PSU) và adapter sản xuất ở thị trường Mỹ, Châu âu, và châu á có tiêu chuẩn khác nhau do (lưới điện hạ thế ở Mỹ, Châu âu là 110V và Châu á 220V) do tiêu chuẩn điện áp nguy hiểm ở các quốc gia khác nhau từ 25V – 65V (rò điện thấy giật nhưng nằm trong giới hạn từ 25V – 65V là cho phép). Do tiêu chuẩn khác nhau nên trong thiết kế mạch nguồn của PSU và Adapter việc bố trí mạch hồi tiếp chống rò điện cũng khác nhau.
- Thiết kế hệ thống điện trong gia đình không đúng tiêu chuẩn: không có tiếp đất, hoặc trong quá trình sử dụng đấu nối dây không đúng dẫn đến rò chạm điện.
- Rò điện do linh kiện và thiết bị không đạt tiêu chuẩn.
CÁC VẤN ĐỀ PHÁT SINH KHI KHÁCH HÀNG KHIẾU NẠI BỊ ĐIỆN GIẬT
- Có trường hợp laptop + phụ kiện adapter hàng chính hãng nhưng khi khách hàng mua về sử dụng thì có hiện tượng điện giật và đòi đổi adapter khác à NV kinh doanh đổi adapter khác (loại hàng linh kiện rời bán lẽ) sau khi đổi và sử dụng thì không còn điện giậtà nguyên nhân là do adapter không hợp chuẩn.
- Có trường hợp khách hàng sử dụng máy ở nhà bị giật, nhưng khi đem tới công ty test thì không bị và công ty cũng đồng ý đổi adapter khác nhưng khi về nhà cũng bị điện giậtà Nguyên nhân do nguồn điện đang sử dụng của khách hàng không ổn định lệch pha) và/hoặc không có đấu nối tiếp đất.
- Việc sử dụng desktop, laptop bị hiện tượng điện giật là hiện tượng bình thường, không nguy hiểm và ảnh hưởng đến sức khỏe. Các chuyên gia của các hãng sản xuất laptop đều khẳng định như vậy, cụ thể như các dòng máy có vỏ bằng kim loại như Sony Vaio, Dell XPS,…
GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC
- Bộ phận kỹ thuật khi test cần tìm hiểu để loại trừ xác định đúng nguyên nhân gây điện giật để khắc phục hỗ trợ khách hàng. Tư vấn giải thích và hướng dẫn cho khách hàng các biện pháp khắc phục:
+ Đảo cực phích cắm (khắc phục được hiện tượng lệch dòng)
+ Gắn dây tiếp đất (desktop), laptop sử dụng ổ cắm 3 chấu có tiếp đất.
+ Đối với PSU kiểm tra mạch hồi tiếp và các linh kiện tụ, diot, thay thế các linh kiện bị hỏng, phù tụ,…
Đăng nhận xét